Kultura organizacyjna firmy – definicja kultury organizacji

W wielu branżach walka o pozyskanie dobrego pracownika jest wyjątkowo zaciekła co też pociąga za sobą wzrost świadomości w zakresie tego na obecne pokolenia pracowników zwracają uwagę jeśli chodzi o poszukiwanie odpowiedniego pracodawcy. Co motywuje ludzi do pracy i co ewentualnie jest ich w stanie skłonić do zmiany pracodawcy to fundamentalne dylematy przed jakimi stają organizacje chcąc zatrudniać osoby o odpowiednich kwalifikacjach. Najbardziej oczywistym motywatorem jaki natychmiastowo nasuwa się na myśl są z pewnością pieniądze i oczywiście nadal jest to istotny motywator aczkolwiek można już rzec pieniądze to nie wszystko. Sporo zależy tutaj oczywiście od pułapu zarobków, o których mówimy bo w końcu czym innym będzie pensja o tysiąc złotych wyższa dla kogoś kto obecnie zarabia 2,5 tysiąca niż dla osoby, która zarabia 10 tysięcy. Jednak bardzo często nawet odpowiednio wysokie zarobki mogą nie wystarczyć aby przekonać kogoś do pracy u nas. Decyzja o przyjęciu propozycji pracy w danej firmie to suma wielu składowych a pensja jest tylko jednym z nich. Oczywiste jest, że za dobrze wykonywaną pracę chcielibyśmy być odpowiednio wynagradzani i nie ma w tym nic dziwnego. Jednak skoro w danej organizacji spędzać będziemy po 8 godzin dziennie przez miesiące czy lata to chcielibyśmy aby było to miejsce w którym po prostu dobrze się czujemy. Dlatego właśnie obecnie tak wiele osób zwraca uwagę nie tylko na samą ofertę pracy ale również to co za firma właściwie ją składa. Opinia o danej firmie to najbardziej oczywista kwestia mogąca być istotnym czynnikiem za przyjęciem oferty. Z kolei negatywne opinie mogą się okazać mocnym argumentem za tym aby ofertę danej firmy odrzucić. Do wszelkich opinii zamieszczanych w sieci warto podchodzić z pewnym dystansem gdyż nie ulega wątpliwości, że nie zawsze oddają one stan faktyczny zwłaszcza gdy są anonimowe. Tak czy inaczej nie ulega wątpliwości, że potencjalny pracownik rozważając ofertę danej firmy chciałby się dowiedzieć jak najwięcej o tym jak wygląda firma „od środka”. Mowa w tym wypadku nie tyle o tym jak prezentuje się samo biuro choć z pewnością i to będzie interesująca informacja lecz o to jak wygląda życie w organizacji. Jak firma traktuje pracowników, jakie możliwości rozwoju zapewnia, czy wsłuchuje się w głos pracowników będąc otwarta na ich pomysły i sugestie – to wszystko to tylko niewielka część pytań, które mogą chodzić po głowie osoby myślącej nad pracą w danej firmie.

Definicja kultury organizacyjnej firmy

To jak wygląda to życie w firmie i jakie panują w niej warunki do pracy i rozwoju jest silnie powiązane z kulturą organizacyjna firmy. Już na samym początku może się pojawić zasadne w sumie pytanie o to czym jest kultura organizacji? Skoro mówimy o czymś co odgrywa tak istotną rolę warto byłoby mieć spójną wizję tego o czym mowa i jak to postrzegać. Właśnie wizja to słowo klucz w tym przypadku bowiem to od jasnej wizji powinno się to wszystko zacząć. Jednak wizja to pojęcie, które może wydawać się dośc ulotne i nie tak łatwe do prostego zdefiniowania. Spójrzmy na to przez pryzmat misji jaka przyświeca organizacji bowiem każda firma powinna mieć jakiś cel istnienia, coś co będzie wskazywało kierunek w jakim podąża i będzie determinować działania jakie są ku temu podejmowane. Mając już przed oczami ten cel i potencjalną drogę jaka do niego prowadzi możemy mówić i pewnej wizji tego co i jak chcemy osiągnąć. To właśnie ta wizja może zapewnić pracownikowi poczucie tego, że pracując w danej firmie robi coś naprawdę ważnego, coś co będzie miało wpływ na życie wielu ludzi. Odpowiednio komunikowana wizja potrafi naprawdę rozpalić wyobraźnię przekonując daną osobę, że trafi do miejsca gdzie naprawdę będzie mogła się realizować. Wizja to jednak tylko podstawa, na której buduje się kulturę organizacyjną stanowiąc jednocześnie pewien poziom abstrakcji gdyż mówimy o czymś co dla potencjalnego pracownika potencjalnie nie ma namacalnej formy. Jeśli wizja ma zostać urzeczywistniona to niezbędne są konkretne wartości, na których firma opierać będzie swoje działanie i postępowanie. Od razu warto zaznaczyć, że prawdziwe wartości to nie puste hasła wypisane na ścianach. Co z tego, że w całym biurze będziemy mieć wzniosłe hasła jeśli nie będą miały one żadnego odzwierciedlenia w rzeczywistości. Wypisanie haseł niewiele kosztuje jednak wartość, której dotyczy musi być zakorzeniona w działaniach organizacji. Co ważne wartości to coś czego nie możemy narzucać odgórnie wprowadzając je do firmy bez żadnych żadnych konsultacji. Najlepiej wypracować wartości wspólnie z pracownikami gdyż tylko wtedy będą mogły faktycznie odzwierciedlać to co dla nich ważne i z czym się utożsamiają. Ważne jest aby pamiętać przy tym, że czasami zbyt wzniosłe hasła i wymyślne wartoście może być ciężko przekuć w konkretne działania wpisując w sposób funkcjonowania firmy. Przy okazji wartości wspomnieliśmy już o ludziach i tak naprawdę to oni odgrywają w tym wszystkim kluczową rolę. To właśnie ludzie powinni znaleźć się w centrum zainteresowania a kultura organizacyjna powinna ich przyciągać tworząc podstawy pod harmonijny rozwój i czerpanie satysfakcji z wykonywanej pracy. Niech więc kultura organizacji nakreśli jasne ramy tego jak należy funkcjonować w organizacji aby wszystkim żyło się w niej dobrze. To właśnie właściwa kultura organizacyjna jest jedną ze składowych mających wpływ na atmosferę jaka panuje w organizacji. Pamiętajmy jednak, że dobry przykład idzie od góry a więc skoro kultura organizacji określa pewne normy i wartości na jakich się opiera firma to przede wszystkim kadra zarządzają w firmie powinna działać w zgodzie z nimi. Prawdziwi liderzy powinni świecić przykładem wymagając przede wszystkim od siebie a dopiero później od innych. Jednocześnie kultura organizacyjna powinna się naturalnie wpisywać w codziennie funkcjonowanie firmy nie będąc tylko zbiorem zasad, o których ciągle trzeba przypominać, które nie są oczywiste i z którymi pracownicy się nie utożsamiają. W obecnych czasach sporo mówi się o DNA organizacji przyrównując ją do organizmu i właśnie w takie DNA powinna wpisywać kultura organizacji stanowiąc spoiwo wszelkich jej elementów. Skoro już jesteśmy przy takich porównaniach to warto też zwrócić uwagę na krwiobieg organizmu, który w przypadku nowoczesnych organizacji stanowi komunikacja wewnętrzna. To w jaki sposób komunikujemy się wewnątrz firmy jest niezwykle istotne w kontekście propagowania wartości w organizacji będąc jednocześnie jednym z tych obszarów gdzie te wartości powinny być wyraźnie odczuwalne. Kluczową kwestią w kontekście komunikacji wewnętrznej jest jednak to, że wartości nie powinny być komunikowane bezpośrednio na każdym kroku bowiem nie o to chodzi abyśmy o naszych wartościach ciągle przypominali. Jeśli zauważamy, że nawet po pewnym czasie istnieje konieczność ciagłego przypominania o fundamentalnych kwestiach naszej kultury organizacyjnej a więc wartościach czy wizji firmy to powinien być to dla nas sygnał, że na którymś etapie coś poszło nie tak.

Kultura organizacyjna firmy jako istotny czynnik rozwoju organizacji

Kultura organizacyjna powinna być tworzona przez ludzi i dla ludzi, to pracownicy powinni się przede wszytkim przyczynić do jej wykreowania i to oni powinni korzystać na jej wprowadzeniu. W tym przypadku w oczywisty sposób mówimy o aspekcie funkcjonowania firmy, który silnie związany jej z jej rozwojem o czym niech świadczy choćby kwestia wizji firmy, o której wspominałem na początku omawiania tego z czym właściwie mamy do czynienia. Kultura organizacji z jednej strony nakreśla pewien kierunek rozwoju a z drugiej ma za zadanie stworzyć odpowiednie warunki do tego aby podążanie w tym kierunku było możliwe. Wspominałem już o tym, że kultura organizacyjna ma za zadanie nakreślić pewne ramy, które określają normy zachowań i sposób działania a jednocześnie zostawiają pewną dozę swobody nie ograniczając indywidualności pracowników. Tutaj pojawia się właśnie aspekt tego, że ludzie kultura organizacyjna musi współgrać z ludźmi w firmie. Dlatego właśnie tak ważne jest aby już na poziomie działań Employer Brandingowych zadbać o to aby kluczowe założenia naszej kultury organizacyjnej były dla wszystkich jasne. Podobnie jak miało to miejsce w przypadku komunikacji wewnętrznej tutaj również nie chodzi o to aby bezpośrednio podkreślać nasze wartości czy wizję. Wszystko co najważniejsze powinno wynikać z naszego sposobu komunikacji z tego jak prezentujemy choćby w mediach społecznościowych życie firmy. Ktoś kto przyjrzy się temu jak nasza marka wygląda w sieci powinien móc jasno wyczytać między wierszami tego co przekazujemy jakimi wartościami się kierujemy i jaka jest nasza wizja.

Employer Branding a kultura organizacji

Nie bez powodu wspomniałem tutaj o Employer Brandingu bowiem nie da się ukryć, że w kontekście kultury organizacyjnej odgrywa on ważną rolę dając możliwość pokazania już potencjalnym kandydatom co mamy do zaoferowania. Nie wszystko da się opisać słowami na poziomie ogłoszenia rekrutacyjnego, pewne rzeczy znacznie lepiej pokazać gdyż dopiero wtedy mogą konkretnie oddziaływać na wyobraźnię. Jest to też o tyle istotne, że do ogłoszenia rekrutacyjnego docierają przede wszystkim osoby już zainteresowane zmianą pracy. Jednak za sprawą wykorzystania Employer Brandingu we właściwy sposób możemy zadbać o znacznie większy zasięg docierając też do osób, które być może na chwilę obecną nie szukają jeszcze nowej pracy lecz warto już budować wśród nich świadomość naszej marki i warunków pracy jakie oferuje. Można tutaj dostrzec jeszcze jeden atut a mianowicie fakt, że już na etapie pierwszych punktów styku z naszą marką każdy będzie w stanie ocenić kultura organizacji jaka u nas panuje odpowiada jego potrzebom. Zatem kultura organizacyjna wyraźnie widoczna dzięki działaniom EB będzie z jednej strony stanowiła dodatkowy magnes na kandydatów, którzy do niej pasują a z drugiej strony będzie filtrem odsiewającym już na wstępie osoby, którym jest nie po drodze z normami i zasadami, którymi kieruje się nasza organizacja. Ta rola jaką odgrywa świadome budowanie marki pracodawcy w oparciu o wypracowaną kulturę organizacyjną jest o tyle istotna, że kluczową rolę w tym wszystkim odgrywają ludzie.

Kultura organizacyjna w procesie rekrutacji

Dlatego właśnie cały proces rekrutacji powinien uwzględniać nie tylko dobór osób o odpowiednich kompetencjach ale również takich, które będą pasować do kultury organizacji. Nie jest tajemnicą, że rekrutacja odpowiednich kandydatów staje się w taki przypadku jeszcze większym wyzwaniem jednak musimy być świadomi korzyści jakie dzięki temu osiągamy. Przede wszystkim mamy szansę pozyskać pracownika, którego potrzeby choćby co do rozwoju czy stylu zarządzania będą mogły zostać zaspokojone a co za tym idzie zwiększy się szansa, ze pozostanie on w firmie relatywnie dłużej. Tak więc rekrutacja powinna być zarówno dla nas jak i dla kandydata szansą na przekonanie się czy po prostu wzajemnie do siebie pasujemy. W końcu co nam z osoby, która wprawdzie będzie posiadać ogromną wiedzę i doświadczenie lecz nie będzie pasować do naszej kultury organizacyjnej żyjąc w oparciu o zupełnie inne przekonania i wartości? Taka osoba i tak nie wykorzysta u nas swojego pełnego potencjału a do tego sama będzie się frustrować a więc odpowiednie dopasowanie w zakresie kultury organizacji jest ważne dla obydwu stron. Wsrte podkreślenia przy tej okazji jest również to, że to już kolejny przykład potwierdzający, że na rekrutację nie powinniśmy patrzeć w sposób jednostkowy a właśnie z perspektywy całego procesu, którego początki sięgają tak naprawdę pierwszego kontaktu z naszą marką. Na dobrą sprawę już Employer Branding można uznać za początek procesu rekrutacyjnego, jeszcze nie tak bezpośredniego ale już nastawionego na zainteresowanie naszą marką i tym co możemy zaproponować jako pracodawca. Nie zapominajmy też o tym, że na każdym etapie procesu rekrutacji powinniśmy pokazywać, że w naszym wypadku odpowiednia kultura organizacji to nie są jedynie puste słowa a konkretne działania. Jeśli więc jedną z naszych wartości jest choćby coś tak elementarnego jak szacunek to pokazujmy już kandydatom jak ten szacunek rozumiemy i traktujmy ich w należyty sposób. W końcu to czyny a nie słowa będą miały przełożenie na to jak zostaniemy zapamiętani nawet przez kogoś kogo finalnie nie zatrudniliśmy ale zapadliśmy w pamięć jako firma o naprawdę wysokich standardach.

Odpowiednia kultura organizacji sprzyja rozwojowi pracownika

Odniesienia do Employer Brandingu czy rekrutacji wyraźnie pokazują jak kultura organizacji może pomóc nam łatwiej przyciągać talenty. Jednak nie wystarczy przyciągnąć odpowiedniego utalentowanej osoby do naszej firmy gdyż jeszcze trzeba ją jakoś zatrzymać na dłużej i wspomóc w rozwoju tak aby mogła u nas w pełni rozwinąć swoje umiejętności i wykorzystać posiadany potencjał. Dlatego też częścią kultury organizacji powinna być zmiana sposobu myślenia, musimy przestać skupiać sie jedynie na tu i teraz a zacząć patrzeć bardziej w przyszłość rozumiejąc jaki wpływ będą miały nasze działania podejmowane obecnie na to co przyniosą kolejne miesiące czy lata. Właśnie z perspektywy pewnego horyzontu czasowego powinniśmy patrzeć na naszych pracowników myśląc również o tym jak mogą oni lepiej wykorzystywać swój potencjał. Zatem podczas rekrutacji patrzmy na konkretnych ludzi w kontekście nie tylko tego co mogą dać naszej organizacji tu i teraz i co my już teraz możemy im zaproponować. Nauczmy się spoglądać w przyszłość biorąc pod uwagę to jak bardzo dana osoba może się rozwinąć i jakie ma nastawienie do dalszego rozwoju a także na to na ile my będziemy w stanie zaspokoić potrzeby takiego pracownika. Nowoczesna kultura organizacji powinna zakładać rozwój firmy, który oparty powinien być między innymi właśnie o rozwój pracujących w niej osób. W odniesieniu do rozwoju kulturę organizacyjną powinniśmy pojmować na dwóch poziomach: 1. Nakreślenie punktu lub też jak niektórzy wolą to nazywać celu, do którego zmierzamy. Chodzi w tym wypadku przede wszystkim o wskazanie kierunku w jakim będziemy podążać w kolejnych tygodniach, miesiącach i latach. Wprawdzie ten kierunek w ramach kultury organizacji powinien być nakreślony przez pewne ramy określające jak dojść do tego punktu pozostawiając jednak miejsce na swobodę i indywidualne podejście. 2. Drugim poziomem jest stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju i dążenia do realizacji celów zarówno na poziomie organizacji jak i indywidualnym. W firmie nie można z góry narzucić jednej, określonej ścieżki, która ignorując indywidualne potrzeby i możliwości narzucałaby sztywno, że podążanie w wyznaczonym przez organizację kierunku jest możliwe tylko jedną, słuszną drogą. Do tego pamiętać należy również o celach indywidualnych, które mają ludzie co do swojej kariery a także zainteresowań i życia osobistego. W wielu przypadkach może się okazać, że realizowanie indywidualnych potrzeb pracowników wpływa na ich satysfakcję a co za tym idzie również i zaangażowanie. Kultura organizacyjna powinna więc zakładać również pozostawienie miejsca pracownikowi na samorealizację. Danie pewnej dozy swobody jest bez wątpienia oznaką zaufania ze strony firmy, która wierzy, że on sam wie co jest dla niego najlepsze w kontekście rozwoju umiejąc wykorzystać odpowiednio dane mu możliwości. Mówiąc o swobodzie w kontekście rozwoju pracownika warto spojrzeć choćby na strukturę działów w swojej firmie. Czy kultura organizacji zakłada dzielenie się wiedzą pomiędzy tymi działami? Mowa w tym wypadku nie tyle o współpracy przy konkretnych projektach bo w takich przypadkach naturalne, że często wiele działów musi ze sobą ściśle współpracować. Bardziej w tym wypadku chodzi mi o to czy pracownicy mają okazję do tego aby lepiej poznać specyfikę pracy w innych działach? Jest to o tyle istotne, że z jednej strony może znacznie usprawnić współpracę przy kolejnych projektach. W końcu nie jest niczym dziwnym, że osoba pracująca w danym dziale może frustrować się tym, że inny, że ktoś z innego działu ociąga się z przygotowaniem materiałów, które są niezbędne do tego domknięcia pewnej fazy projektu. Jednak to ociąganie się to tylko perspektywa jednej ze stron. Gdybyśmy spojrzeli na to z perspektywy przedstawiciela tego drugiego działu nagle okazałoby się, że on tak naprawdę robi co może a zwłoka w przygotowaniu materiałów wynika przede wszystkim z dużego obłożenia zadaniami. Tak możliwość bliższego popracowania z danym działem i spojrzenia na firmę i codzienne zadania z jego perspektywy może być więc bezcenna w kontekście obalania wielu stereotypów i niedopowiedzeń, które potrafią z czasem negatywnie odbijać się na atmosferze. Takie świeże spojrzenie może być też bardzo pomocne dla pracowników, którzy czują już wypalenie obecnymi obowiązkami. W końcu dzięki takim szerszym możliwościom ludzie mogą dostrzec nowe możliwości rozwoju w ramach obecnej organizacji zarówno jeśli chodzi o dalszy rozwój posiadanych kompetencji jak i dalszą ścieżkę kariery. Jest to więc forma pokazania dodatkowych możliwości rozwoju, które mogą się okazać kluczowe dla zatrzymania pracowników na dłużej w firmie.

Kultura organizacyjna siłą organizacji

Sporo już powiedzieliśmy sobie o czym czym jest kultura organizacji i w jak wielu obszarach ma wpływ na firmę. To co zwraca uwagę to fakt, że jest ona mocno powiązana ze ścieżką jaką przebywa nasz pracownik. Mówimy tutaj w końcu o drodze od momentu pierwszego kontaktu z naszą marką poprzez rosnące zainteresowanie i rekrutację aż po stopniowy rozwój swojej kariery wraz z nami i odejście. W każdym z tych punktów kultura organizacyjna ma naprawdę ważną rolę do odegrania decydując o tym czy ktoś w ogóle będzie miał okazję przejść przez te wszystkie etapy razem z nami. Rozważania nad tematem kultury organizacji powinny nas doprowadzić tak naprawdę do refleksji, że to właśnie człowiek musi się znaleźć w centrum naszego zainteresowania. Moglibyśmy miesiącami zastanawiać się nad tym jakie wartości są najważniejsze dla rozwoju organizacji, jaką właściwie mamy wizję rozwoju firmy i czy oczami wyobraźni widzimy punkt, do którego dążymy. Jednak w centrum tego wszystkiego i tak powinien być człowiek i jego potrzeby. Zastanówmy się zatem dobrze z kim najbardziej będzie nam po drodze jeśli chodzi o realizację naszej wizji w taki sposób abyśmy wzajemnie dopełniali się będąc dla siebie wsparciem. Tak więc rozpatrując różne aspekty kultury organizacyjnej zwróćmy uwagę na ile jest ona dopasowana do ludzi, którzy są podstawą do tego aby myśleć o nowoczesnej organizacji jako o spójnie działającym organizmie, którego nie trapią żadne choroby i który rozwija się harmonijnie.