Dawno minęły czasy, gdy wystarczyło ukończyć szkołę średnią czy studia, by zapewnić sobie stabilną i dobrze płatną pracę na całe życie. Dziś kandydaci muszą nieustannie rozwijać swoje umiejętności, dostosowywać się do nowych technologii i trendów rynkowych, by pozostać konkurencyjnymi. Zmiany te sprawiają też, że na rynku pracy pojawiają się nowe wyzwania – zwiększająca się automatyzacja pewnych zawodów czy globalizacja, pozwalająca zatrudniać osoby z całego świata. To sprawia, że myśląc o swojej przyszłości, powinniśmy dobrze rozważyć kroki podejmowane przez nas w życiu – czy to w sferze nauki, kariery czy dodatkowych szkoleń i umiejętności.
CVwizard, platforma do tworzenia CV, przeprowadziła niedawno ankietę mającą na celu zbadanie postrzegania rynku pracy przez osoby poszukujące pracy. Ankieta objęła 1000 osób w wieku 18-60 lat i ujawniła szereg interesujących trendów.
Dyplom kluczem do zatrudnienia?
Z jednej strony, badanie obala nieco mit „niezbędnego dyplomu”. Owszem, większość respondentów, 52,48%, nadal postrzega wykształcenie jako „ważne” w drodze do dobrze płatnej pracy. Tendencja ta jest szczególnie widoczna wśród osób starszych – aż 76% w tej grupie wiekowej (45-60 lat) wyraziło opinię, że bez ukończonych studiów ciężko będzie znaleźć dobrą pracę.
Z drugiej strony, lekko ponad 60% respondentów wskazało, że testy czy sprawdzanie konkretnych umiejętności, były obecne podczas rekrutacji. Trend ten jest szczególnie widoczny wśród młodszych pracowników (57,8% w grupie wiekowej 18-30 lat). Wyniki te sugerują, że pracodawcy coraz częściej poszukują osób potrafiących wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce, a samo posiadanie dyplomu, mimo że ważne, nie jest już jedynym wyznacznikiem zatrudnienia. Związane może być to także z zawodami, których podejmują się młodsze osoby – często są to stanowiska wymagające konkretnych czynności, które pracodawca może chcieć sprawdzić przed zaproponowaniem posady.
Różne sposoby na znalezienie pracy i powody jej poszukiwania
Analiza wyników badań ujawnia ciekawe trendy w poszukiwaniu pracy i aplikowaniu o stanowiska. Ponad połowa respondentów wskazała na otrzymanie ofert pracy za pośrednictwem serwisu LinkedIn w ciągu ostatniego roku. Serwis ten i w Polsce zyskuje na coraz większym znaczeniu w kwestii rekrutacji, przebijając inne popularne w naszym kraju strony.
Jednocześnie badanie rzuca światło na perspektywy pracowników. Prawie połowa respondentów (46,54%) przyznała się do aktywnego poszukiwania nowej pracy, mimo posiadania pełnoetatowego zatrudnienia. Z drugiej strony, 61,05% badanych wyraziło zadowolenie z obecnego wynagrodzenia.
Gdy porównamy odpowiedzi ze względu na płeć, na wierzch wyjdzie jednak niepokojący trend – aż 67,12% mężczyzn uważa, że otrzymuje uczciwą pensję, podczas gdy wśród kobiet odsetek ten wynosi jedynie 55,15%. Wyniki te sugerują, że kobiety na rynku pracy nadal mogą doświadczać nierówności płacowych. To jeden z najczęściej wymienianych powodów poszukiwania nowego miejsca pracy.
Trudno pozbyć się uprzedzeń
Cieniem na rynku pracy kładą się niestety uprzedzenia i dyskryminacja. Połowa respondentów (50,73%) przyznała, że doświadczyła ich podczas ubiegania się o pracę. Co ciekawe, gdy wyniki podzielimy ze względu na płeć, to większe niezadowolenie wyrażają mężczyźni – 51,47% z nich uważa, że doświadczyli dyskryminacji. U kobiet jest to połowa respondentek – 50,10%. Rodzaj uprzedzeń był różnorodny i obejmował m.in. orientację seksualną, niepełnosprawność czy status religijny.
Pokolenia na rynku pracy – różne spojrzenia
Analiza wyników badania CVwizard w zakresie wieku kandydatów ujawnia ciekawe trendy. Poczucie konieczności posiadania dyplomu (lub konkretnego zawodowego doświadczenia) rośnie wraz z wiekiem – od 73% wśród najmłodszych (18-29 lat) do 90% w grupie 45-60 lat. Respondenci uważają, że ich praca nie byłaby możliwa do zdobycia bez posiadania jednej z tych rzeczy właśnie. Jednocześnie starsi respondenci częściej uważają, że ich wykształcenie jest bezpośrednio związane z wykonywaną pracą (82% vs 68,57% u najmłodszych). Wraz z wiekiem zmienia się również perspektywa na relację między edukacją a sukcesem zawodowym. Wśród osób 45-60 lat aż 76% uważa dyplom za niezbędny do dobrze płatnej pracy, podczas gdy w młodszych grupach odsetek ten wynosi ok. 52%.
Jeśli chodzi o metody poszukiwania pracy, badanie pokazuje różnice ze względu na wiek. Platformę LinkedIn częściej wykorzystują osoby starsze (58% w grupie 45-60 lat vs 51% wśród najmłodszych). Podobnie, testy oparte na umiejętnościach są częściej spotykane przez starszych kandydatów (70% vs 58% u najmłodszych). Może to wskazywać na rosnącą rolę oceny praktycznych umiejętności w procesie rekrutacji, zwłaszcza dla doświadczonych pracowników.
Analiza wykazała również różnice w aktywności poszukiwania nowej pracy. Najmłodsi respondenci (41%) rzadziej niż starsi (60%) aktywnie szukają nowego zatrudnienia, mimo posiadanej już pracy. To prawdopodobnie odzwierciedla różne etapy kariery i aspiracje w poszczególnych grupach wiekowych.
Najbardziej niepokojące są jednak wnioski dotyczące uprzedzeń. Osoby w wieku 45-60 lat najczęściej doświadczają negatywnych stereotypów podczas aplikacji (68%), a najczęściej wskazywanymi przeszkodami są wiek (47%), rasa (18%) i płeć (21%). W tej grupie wiekowej istnieje również największe zapotrzebowanie na anonimowe aplikacje (78% vs 67% u najmłodszych). Wyniki te wskazują na rosnącą świadomość i obawy dotyczące nierówności w procesie rekrutacji wśród starszych pracowników.
Słowo na koniec
Rynek pracy XXI wieku przypomina kalejdoskop – dynamiczny, pełen zmiennych barw i kształtów, nieustannie się obracający. Wyniki badania CVwizard rzucają światło na złożoność tego krajobrazu, ujawniając różnice w jego postrzeganiu przez kandydatów w zależności od wieku i płci.
Młodsi pracownicy stawiają na zdobywanie praktycznych umiejętności i korzystają z nowych technologii, jak np. LinkedIn, by szukać pracy. Starsze pokolenia cenią bardziej tradycyjne metody i częściej doświadczają uprzedzeń rekrutacyjnych. Kobiety częściej niż mężczyźni zwracają uwagę na wagę wykształcenia, a także częściej są ofiarami nierówności płacowych.
Jednocześnie badanie pokazuje rosnącą rolę umiejętności praktycznych i doświadczenia w oczach pracodawców. Wykształcenie formalne nadal odgrywa rolę, ale coraz mniejszą. Coraz więcej firm docenia też różnorodność i wdraża działania przeciwdziałające uprzedzeniom.
Wnioski płynące z badania są jasne: rynek pracy stale się zmienia i kandydaci muszą być gotowi na ciągłą adaptację. Konieczne jest doskonalenie umiejętności i budowanie silnej sieci kontaktów zawodowych. Pracodawcy z kolei powinni zwracać większą uwagę na kompetencje i tworzyć otwarte środowiska pracy, by w pełni wykorzystać potencjał wszystkich pracowników. Tylko dzięki wspólnemu wysiłkowi możemy sprawić, by rynek pracy XXI wieku był bardziej sprawiedliwy, dynamiczny i sprzyjający rozwojowi zawodowemu wszystkich uczestników.
