Gdy jednak patrzymy na trendy HR to mamy do czynienia z sytuacją w pewien sposób szczególną bowiem tutaj działamy tak naprawdę na styku technologii, ludzi oraz biznesu i trendy mogą dotykać każdego z tych obszarów. Myśląc o trendach dotyczących Human Resources myślimy tak naprawdę o kierunkach rozwoju, które już w niedługim czasie mogą determinować to jak będzie wyglądało nasze życie zawodowe.
Kluczem w tym wszystkim jest przede wszystkim człowiek i jego zmieniające się potrzeby a także wyobrażenie na temat swojej kariery. Kolejne, coraz to młodsze pokolenia wkraczające na rynek pracy wymuszają określone zmiany czerpiąc pełnymi garściami z możliwości jakie dają nowe technologie. Młodzi ceniąc sobie określony styl życia w naturalny sposób oczekują, że ich życie zawodowe będzie się w ten styl wpisywać nie ograniczając ich swobody i kreatywności.
Dlatego właśnie wyraźnie można zauważyć, że trendy i to postrzegane nie tylko w perspektywie roku 2020 ale również i dalej powoli określają realia nowej rzeczywistości, w której za jakiś czas przyjdzie nam pracować.
Kluczowe trendy HR na rok 2020
Środowisko pracy
Myśląc o środowisku pracy musimy się nauczyć je przede wszystkim postrzegać na kilku poziomach. Najbardziej oczywistym obszarem jest tutaj nasze miejsce pracy i konkretne zmiany widać tutaj już teraz zwłaszcza gdy spojrzy się na rosnącą popularność pracy zdalnej. Brak przywiązania do biura to konkretna dawka swobody, w ramach której można wręcz codziennie pracować z innego miejsca dobranego tak aby zapewnić optymalne warunki do skupienia się i pobudzającego kreatywność.
Miejsce naszej pracy to jedno a nie mniej ważny jest przecież też sposób w jaki pracujemy. Standardowe 5 dni w tygodniu po 8 godzin coraz częściej będzie musiało się mierzyć z oczekiwaniami zwłaszcza młodych pracowników, którzy cenią sobie swobodę i wolność, którą etat narzucający sztywne godziny pracy im ogranicza. Firmy już eksperymentują z 4 dniowym tygodniem pracy czy 6 godzinnym dniem pracy i testy te potrafią przynosić naprawdę ciekawe rezultaty. Choćby w IT idzie się jeszcze dalej bowiem tutaj już praca typowo zadaniowa gdzie ktoś nie jest rozliczany z czasu realnie spędzonego na pracy a z jego efektów nie jest niczym dziwnym.
Mądre zarządzanie
Utrzymanie najlepszych pracowników to jedno wyzwań, z którymi trzeba się mierzyć już teraz i trzeba się będzie liczyć też w przyszłości. Jednak ci najlepsi mają określone oczekiwania dotyczące między innymi tego jak będzie wyglądać ich kariera i jaką rolę w firmie będą odgrywać. Właściwe zarządzanie talentami jest niezwykle istotnym obszarem aczkolwiek to na ile efektywnie będzie przebiegało zależy między innymi od managerów i tego czy bliżej będzie im do typowych bossów czy jednak liderów z prawdziwego zdarzenia.
Mogłoby się wydawać, że mówimy tutaj o dość trywialnej kwestii, której wymienianie w kontekście trendów HR nie jest odpowiednie. Jednak zmiana pokoleniowa na rynku sprawi, że oczekiwania wobec zarządzania będą się diametralnie zmieniać. W kontekście młodych rozpoczynających swoje życie zawodowe można już od pewnego czasu usłyszeć o kryzysie autorytetów i dlatego właśnie tak ważne jest mądre zarządzanie. Do bycia autorytetem nie wystarcza już bowiem zajmowanie określonego stanowiska. Na autorytet i uznanie trzeba sobie zapracować, trzeba być kimś za kim młodzi będą chcieli podążać.
Mądre zarządzanie to również umiejętne wykorzystywanie potencjału ludzi i ich mocnych stron. Niezwykle ważne jest także wspieranie w ciągłym rozwoju posiadanych kompetencji a także nabywaniu nowych, które pozwolą cały czas przystosowywać się do realiów zawodowych w jakich funkcjonują. Ludzie cenią sobie poczucie wpływu na to co dzieje się w organizacji i należy o tym pamiętać dając im możliwość budowania swojej pozycji w firmie w taki sposób aby ten wpływ mogli realnie poczuć.
Budowanie pozycji w organizacji związane jest poniekąd również z inną niezwykle istotną kwestią w kontekście zarządzania a mianowicie docenieniem. Wbrew temu co może sobie pomyśleć wiele osób docenienie wcale nie musi się wiązać bezpośrednio z gratyfikacjami finansowymi. Docenić pracownika można choćby poprzez przydzielanie mu coraz bardziej odpowiedzialnych zadań. Doceniając pracownika możemy zatem pokazać mu, że darzymy go coraz większym zaufaniem a także zapewnić mu tak oczekiwane poczucie wpływu gdy będzie mógł pracować nad zadaniami w ramach projektów mających realny wpływ na organizację.
Rzecz jasna nie możemy zapominać o tym, że człowiek funkcjonuje w ramach grupy, w której każda osoba ma określone mocne jak i słabe strony. Sztuką jest jest budowanie takiego zespołu, w ramach którego ludzie się będą się uzupełniać swoimi kompetencjami tak aby maksymalnie wykorzystać swoje atuty i zniwelować wpływ słabych stron. Patrząc na zespoły w firmie musimy być też świadomi tego jak wiele obszarów funkcjonowania naszej organizacji wzajemnie się ze sobą przenika mając sobie do zaoferowanie realne korzyści wynikające z synergii swoich działań. Dobrze byłoby zatem spojrzeć łaskawszym okiem na ideę zespołów interdyscyplinarnych. Takie teamy jeśli nawet nie na stałe to przynajmniej przy okazji konkretnych projektów mogłyby wypracowywać rozwiązania wykorzystując kompetencje i doświadczenie ludzi z różnych obszarów.
Dostosowanie do zmieniających się realiów
Nie da się ukryć, że świat pędzi do przodu coraz bardziej a to z kolei napędza rosnące tempo zmian. Zmieniające się realia nie tylko w zakresie funkcjonowania rynku pracy ale również samych organizacji wymuszają również zmiany w obszarze HR. Tych zmian z czasem będzie coraz więcej i mogą one mieć coraz bardziej dynamiczny charakter. Specjaliści HR będą więc musieli być gotowi na zmiany potrzeb zarówno w zakresie posiadanych kompetencji jak i ich realnego wykorzystania.
W ramach nadchodzących zmian będzie można jeszcze mocniej doświadczyć czym tak naprawdę jest życie w realiach świata V.U.C.A. Mamy tutaj do czynienia ze skrótem od słów: volatil, uncertain, complex i ambiguous określających cztery główne wyzwania z jakimi musimy się mierzyć. Pierwsze z nich to zmienność a więc kwestia chyba najbardziej oczywista i wynikająca z tego na świat wpływa rozwój technologiczny determinujący wiele zmian, których już teraz jesteśmy świadkami. Być może te zmiany same w sobie nie byłyby jeszcze aż takim wyzwaniem gdyby nie fakt, że musimy się mierzyć również z niepewnością. Trzeba być świadomym tego, że nie wszystko da się przewidzieć i nie na wszystko można się przygotować na 100%. Nawet próbując prognozować to co czeka nas za jakiś czas musimy pamiętać jakim ryzykiem błędu jest to obarczone choćby ze względu na rosnącą ilość czynników, które trzeba brać pod uwagę przy takich analizach.
Skoro o tych czynnikach mowa to nie bez znaczenia jest również rosnąca złożoność otaczającej nas rzeczywistości i fakt, że to z czym się stykamy często bywa naprawdę wieloznaczne. Musimy umieć brać pod uwagę i rozumieć zależności pomiędzy wieloma przenikającymi się obszarami współczesnego świata. Niekiedy kluczowa będzie umiejętność spojrzenia na pewne kwestie zarówno z szerszego horyzontu jak i z perspektywy detali pojmowanych jednak w ujęciu ich bezpośredniego otoczenia oraz jego wpływu na nie. To właśnie taka umiejętność patrzenia z różnych perspektyw będzie podstawą do tego aby umieć elastycznie reagować na zmieniające się realia.
Automatyzacja
Każdy kto pracuje w dziale HR przyzna, że w ramach swoich obowiązków styka się z zadaniami, które niekoniecznie należą do najbardziej rozwojowych lecz mimo wszystko trzeba je wykonać. Wiele jest takich obszarów gdzie zapewne niejednokrotnie ktoś pomyślał sobie ależ byłoby pięknie gdyby kiedyś ktoś mógł mnie wyręczyć albo choć wspomóc w wykonywaniu takiej pracy.
Dlatego właśnie z czasem rosnąć będzie znaczenie automatyzacji, która będzie mogła wspomóc wiele procesów HRowych związanych choćby z typową pracą administracyjną gdzie kreatywność często nie jest szczególnie potrzebna. Odciążenie człowieka od takich zadań sprawi, że będzie miał więcej czasu na realizację zadań kreatywnych w przypadku których nadal może mieć do zaoferowania więcej niż automaty.
Jednak ze względu na specyfikę pracy pracy działy HR jeszcze długo nie powinny martwić się o to, że zostaną wyeliminowane przez roboty czy róznego rodzaju systemu automatyzujące konkretne zadania. Mówimy tutaj bowiem o obszarze, który szczególnie mocno powinien kłaść nacisk na pracę z drugim człowiekiem, poznawanie jego potrzeb i pomaganie mu. Dlatego właśnie postępująca automatyzacja może przede wszystkim zmienić charakter pracy działów HR przywracając im tak naprawdę pierwotną funkcję której były dedykowanej a więc dbanie o ludzi. Dlatego już powinniśmy się przyzwyczajać do rozwijania skrótu HR nie jako Human Resources a jako Human Relations gdyż to właśnie na budowaniu relacji wreszcie będzie można się skupić gdy automatyzacja weźmie na siebie wszelkie zadania administracyjne.
Przykładem już teraz funkcjonującej automatyzacji są choćby chatboty wykorzystywane coraz powszechniej jako część procesu rekrutacji. To właśnie boty przejmują na siebie część pierwszy etap kontaktu z kandydatem, który chce aplikować do firmy. Boty w procesie rekrutacji mogą pełnić zarówno funkcję informacyjną odpowiadając na najczęściej zadawane pytania dotyczące firmy jak i już praktyczną funkcję zbierają od kandydatów CV oraz niezbędne informacje.
Big Data
Skoro było już o automatyzacji to nie można też pominąć tematu Big Data bowiem działy HR też mogą pełnymi garściami czerpać z możliwości jakie obecnie dają ogromne ilości danych, którymi dysponujemy. Nie da się ukryć, że akurat rola działu Human Resources jest tutaj szczególnie ważna gdyż to właśnie on odpowiada za całą ścieżkę pracownika począwszy od budowania marki pracodawcy poprzez rekrutację dbanie o zaangażowanie aż po moment odejścia i rozstanie się we właściwy sposób.
W każdym ze wspomnianych obszarów dział HR ma swój wydatny udział a jednocześnie każdy z tych obszarów jest źródłem danych i na danych może a obecnie to wręcz powinien się opierać. Wystarczy wspomnieć choćby Exit Interview robione w momencie gdy pracownik opuszcza organizację, które może być źródłem wręcz bezcennych danych. Podobnie jest zresztą z kwestią zaangażowania pracowników, rekrutacji czy Employer Brandingu. Na każdym kroku możemy zbierać konkretne dane, które później można wykorzystać do tego aby jeszcze efektywniej dbać o ludzi.
Przed działami HR stoi jednak kilka wyzwań bowiem po pierwsze trzeba zadać sobie pytanie jak te dane skutecznie zbierać i gromadzić w ustandaryzowanej formie. Po drugie trzeba umieć wśród tych danych wyłowić to co naprawdę ważne i pozwala wyciągnąć jakieś wnioski. Po trzecie trzeba też umieć znajdować zależności pomiędzy gromadzonymi danymi gdyż może się okazać, że dopiero spojrzenie z właściwej perspektywy pozwala dostrzec to co najważniejsze a więc realne potrzeby człowieka.